Karayolları Trafik Kanunu’nda düzenlenen 46/2-h maddesi, sürücülere yönelik önemli bir trafik kuralını içermektedir. Bu madde uyarınca, tek yönlü karayollarında ters istikamette araç sürmek kesin şekilde yasaktır. Bu ihlal sadece trafik düzenini bozmakla kalmaz, aynı zamanda büyük çaplı kazalara neden olabilecek tehlikeli bir davranış olarak değerlendirilir. 2025 yılı itibarıyla uygulanacak para cezası, kusur oranı, itiraz süreci ve diğer idari sonuçlar bu makalede ayrıntılı olarak ele alınacaktır.
46/2-h Maddesinin Yasal Kapsamı
Karayolları Trafik Kanunu’nun 46. maddesinin ikinci fıkrasının (h) bendi, tek yönlü karayollarında ters yönde araç kullanılmasını yasaklamaktadır. Bu düzenleme ile trafik akışının düzenli ve güvenli biçimde devam etmesi, karşılaşmalı çarpışmaların önlenmesi ve genel yol güvenliğinin sağlanması hedeflenmiştir.
Sürücünün yolun fiziksel yapısına, yön levhalarına veya trafik düzenlemesine aykırı olarak ters yönde seyretmesi, bu madde kapsamında açıkça ihlal olarak kabul edilir ve idari yaptırımı beraberinde getirir.
46/2-h Trafik Cezası 2025 Yılında Ne Kadar?
2025 yılı için 46/2-h maddesi kapsamında kesilen idari para cezası 9.267 TL olarak belirlenmiştir. Bu ceza tutarı, her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ilan edilen yeniden değerleme oranları doğrultusunda artırılmaktadır.
Erken Ödeme İndirimi Uygulanıyor mu?
Evet. Tebliğ edilen ceza, bir ay içinde ödendiği takdirde %25 oranında indirim uygulanmaktadır. Böylece ödenmesi gereken tutar 6.950,25 TL seviyesine inmektedir. Bu indirimden yararlanmak için ek bir başvuru gerekmez, yalnızca süresinde ödeme yeterlidir.
Kusur Oranı ve Sorumluluk Değerlendirmesi
Ters yönde araç sürme eylemi, trafik kazalarının meydana gelmesinde asli kusur olarak kabul edilmektedir. Bu tür ihlallerin kazaya neden olması durumunda, ters yönde seyreden sürücünün sorumluluğu oldukça yüksektir.
Genellikle uygulamada bu kusur %75 oranında değerlendirilir. Bu oran, sürücünün sigorta tazminatları açısından sorumluluğunu artırabileceği gibi, kazaya karışan diğer tarafların lehine olacak şekilde hukuki sonuçlar doğurabilir.
46/2-h Cezası Sürücü Belgesini Etkiler mi?
Tek başına 46/2-h maddesine aykırılık, sürücü belgesine el konulması için yeterli değildir. Ancak, sürücünün yıl içinde birçok ihlalde bulunması ve 100 ceza puanına ulaşması durumunda ehliyetine geçici süreyle el konulabilir.
Ayrıca bu ihlalin, alkollü araç kullanımı ya da drift gibi başka ağır suçlarla birlikte işlenmesi halinde, ehliyete el konulması gündeme gelebilir.
Trafikten Men Durumu Söz Konusu mu?
Yalnızca 46/2-h ihlali nedeniyle araç trafikten men edilmez. Ancak, sürücünün aynı anda başka bir yasa dışı eylemi (örneğin muayenesiz araç kullanma, plakasızlık, sigortasızlık) gerçekleştirmesi durumunda kolluk birimleri, aracı trafikten men etme yetkisine sahiptir.
Cezanın Muhatabı Kimdir? Araç Sahibi mi Sürücü mü?
Trafik hukukunda cezaların kişiselliği ilkesi geçerlidir. Dolayısıyla:
- İhlali gerçekleştiren sürücü tespit edilebiliyorsa, ceza doğrudan ona kesilir.
- Eğer tespit edilemiyorsa, sistem plakaya göre işlem yapar ve ceza araç sahibine tebliğ edilir.
- Araç sahibi gerçek sürücüyü belirtmek suretiyle itiraz edebilir ve sorumluluğu üzerine almayabilir
46/2-h Cezasına İtiraz Nasıl Yapılır?
Trafik cezalarına karşı yargı yolu açıktır. 46/2-h maddesi kapsamında kesilen cezalara itiraz süreci şu şekilde işler:
- Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde, ihlalin gerçekleştiği yerdeki Sulh Ceza Hakimliği’ne başvuru yapılmalıdır.
- İtiraz dilekçesi, ceza tutanağı, varsa araç kamerası kayıtları, tanık beyanları veya GPS verileriyle desteklenmelidir.
- Mahkeme yapılan incelemenin ardından cezanın iptaline ya da devamına karar verir.
Trafik Cezası Nasıl ve Nereden Ödenir?
Sürücüler, cezalarını aşağıda belirtilen platformlar aracılığıyla kolayca ödeyebilirler:
- e-Devlet Kapısı üzerinden “Trafik Para Cezası Sorgulama ve Ödeme” hizmeti
- Gelir İdaresi Başkanlığı resmî internet sitesi (dijital.gib.gov.tr)
- PTT şubeleri
- Anlaşmalı banka şubeleri veya ATM’leri
- Vergi daireleri ve muhasebe birimleri
Her ödeme kanalında ceza tutarı ve plaka bilgisi doğrulanarak işlem yapılmaktadır.
Aynı İhlalin Tekrarı Durumunda Ne Olur?
Her 46/2-h ihlali, bağımsız bir işlem olarak değerlendirilir ve her seferinde aynı ceza uygulanır. Ceza katlanarak artmaz, fakat:
- Ceza puanı birikir,
- Sürücünün sicili olumsuz etkilenir,
- Sigorta primleri yükselir.
Bu nedenle tekrar eden ihlaller, dolaylı yaptırımlar açısından ciddi sonuçlara yol açabilir.
Sonuç: Trafik Güvenliği Kurallara Uymakla Başlar
46/2-h maddesi, trafikte yön düzenine uygun hareket etmeyi zorunlu kılan ve hayati riskleri önleyici nitelikte olan bir düzenlemedir. Ters yönde seyretmek, yalnızca idari ceza doğurmakla kalmaz; olası bir kazada hukuki sorumluluğun en ağır biçimde yüklenmesine de sebep olabilir.
Sürücülerin yön levhalarına ve trafik işaretlerine dikkatle uyması, hem kendi can güvenlikleri hem de diğer yol kullanıcıları açısından kritik önemdedir.