Trafikte araç kullanırken cep telefonu kullanımı, yalnızca sürücünün değil, diğer yol kullanıcılarının da hayatını tehlikeye atan ciddi bir ihlaldir. Bu nedenle Karayolları Trafik Kanunu’nun 73/c maddesi, sürüş sırasında dikkat dağıtıcı cihazların kullanımını açıkça yasaklamıştır. Ancak birçok sürücü, bu yasağın kapsamını, cezanın miktarını ve itiraz yollarını tam olarak bilmemektedir.
Bu rehberde, 2025 yılı itibarıyla 73/c trafik cezası ile ilgili tüm detaylara yer veriyoruz: cezanın kapsamı, ödeme yöntemleri, indirim süreleri ve itiraz süreci dahil olmak üzere.
73/c Ceza Maddesi Neyi Kapsar?
73/c maddesi, seyir halindeki sürücünün cep telefonu kullanması durumunda uygulanacak olan trafik cezasını düzenler. Bu madde ile hedeflenen, sürücünün dikkatinin dağılmasını önlemek ve olası kazaları azaltmaktır.
Bu kapsamda ceza gerektiren davranışlar şunlardır:
- Telefonla konuşmak,
- Mesajlaşmak,
- Sosyal medya uygulamalarını kullanmak,
- Navigasyonla oynayarak dikkati yoldan ayırmak.
Eller serbest sistemler (örneğin Bluetooth kulaklık) bu yasağa dahil değildir. Ancak bu sistemlerin yanlış ya da güvenliği tehlikeye atacak şekilde kullanımı da ihlal sayılabilir.
73/c Cezasının 2025 Yılı Güncel Tutarı
2025 yılı itibarıyla 73/c maddesine aykırı davranan sürücülere 2.168 TL idari para cezası kesilmektedir.
- Ceza 15 gün içerisinde ödenirse, %25 indirim uygulanır.
- Bu durumda ödeme tutarı 1.625 TL olur.
- Ayrıca sürücüye 15 ceza puanı verilir.
Bir takvim yılı içinde 100 ceza puanını aşan sürücülerin ehliyetine geçici olarak el konulur.
73/c Ceza Uygulamasında Hangi Kurallar Geçerlidir?
Seyir Halindeyken Cep Telefonu Kullanmak Yasaktır
Bu ceza maddesi, dikkat dağınıklığını önlemek amacıyla sürücünün yalnızca aracı kontrol etmesine değil, aynı zamanda trafik ortamını tam olarak algılamasına da hizmet eder.
Hangi Durumlarda Ceza Kesilir?
- Cep telefonuyla doğrudan konuşmak,
- Yazılı mesaj göndermek veya okumak,
- Sosyal medya uygulamalarında gezinmek,
- Navigasyon ekranına elle müdahale etmek.
Eller Serbest Sistemler Ceza Kapsamında mıdır?
Hayır. Ancak sürücü, eller serbest sistemi kullanmasına rağmen dikkat dağınıklığına neden olacak şekilde davranırsa yine cezai işlem uygulanabilir.
73/c Cezasının Tespiti Nasıl Yapılır?
Bu trafik ihlali çeşitli yöntemlerle tespit edilebilir:
- Trafik polisi ya da jandarma ekipleri tarafından doğrudan gözlemlenerek,
- EDS (Elektronik Denetleme Sistemleri) aracılığıyla kamera kayıtlarıyla,
- Fahri trafik müfettişlerinin raporlarıyla.
Tespit edilen ihlal plaka üzerine yazılırsa sürücüye posta yoluyla tebliğ edilir.
73/c Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?
Bu tür cezalar idari nitelikte olduğundan, itiraz hakkı bulunmaktadır.
İtiraz Süresi ve Şekli
- Cezanın sürücüye tebliğ edilmesinden itibaren 15 gün içinde,
- Bulunduğunuz yerdeki Sulh Ceza Hakimliği’ne yazılı dilekçe ile başvuru yapılmalıdır.
İtirazda Kullanılabilecek Deliller:
- Kamera görüntüleri,
- Tanık ifadeleri,
- Eller serbest sistem kullanıldığını gösteren kayıtlar,
- Cezanın yazıldığı anda telefon kullanımının söz konusu olmadığına dair diğer belgeler.
İtiraz kabul edilirse ceza iptal edilir. Önceden ödenmişse tutar geri alınabilir.
Cezayı Nasıl ve Nereden Ödeyebilirim?
1. e-Devlet Sistemi Üzerinden
- Giriş yaptıktan sonra “Gelir İdaresi Başkanlığı” sekmesinden trafik cezası borcunuzu sorgulayabilir ve online ödeme yapabilirsiniz.
2. Banka Şubeleri ve Mobil Bankacılık
- Anlaşmalı kamu ve özel bankalar üzerinden internet bankacılığı ya da mobil uygulamalarla ödeme gerçekleştirebilirsiniz.
3. PTT Şubeleri
- Tüm PTT şubelerinden, vezne aracılığıyla nakit veya kartla ödeme yapılabilir.
Cezanın Erken Ödenmesi Halinde Sağlanan Avantajlar
Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödeme yapılması halinde %25 oranında indirim uygulanır. Buna göre:
- Asıl ceza tutarı: 2.168 TL
- İndirimli ödeme tutarı: 1.625 TL
Gecikmeli ödemelerde indirim hakkı kaybedilir ve yasal faiz işlemeye başlar.
2023 Yılında Ceza Sisteminde Neler Değişti?
- Trafik cezaları artırılmıştır.
- Otomasyon sistemleri yaygınlaştırılmıştır.
- Fahri trafik müfettişlerinin denetim yetkisi genişletilmiştir.
- Trafik eğitimlerine ve bilgilendirme kampanyalarına daha fazla kaynak ayrılmıştır.
73/c Cezasının Toplumsal ve Bireysel Etkileri
Cep telefonu kullanımı, sürücünün:
- Tepki süresini uzatır,
- Görsel algısını düşürür,
- Kazaya neden olma ihtimalini artırır.
Bu da hem maddi kayıplara hem de hayati risklere yol açabilir.
Sık Yapılan Hatalar ve Korunma Yöntemleri
Yaygın Hatalar:
- “Sadece birkaç saniye” diyerek telefona bakmak,
- Mesaj yazmayı “kısa sürecek” zannederek riski küçümsemek,
- Eller serbest sistemleri bilinçsizce kullanmak.
Cezadan Kaçınmak İçin Ne Yapılabilir?
- Sürüş öncesinde navigasyonu ayarlayın.
- Bluetooth sistemleriyle güvenli iletişim kurun.
- Acil durumlar için aracı uygun bir yere çekin.